Werking computerconfiguratie en Windows 11

OPDRACHT 1

Maak de taak computerconfiguratie in de bundel thema start. 

1. Computerconfiguratie

De computer/laptop waar jij momenteel aan werkt, noemen wij ook wel een computerconfiguratie.

Een computerconfiguratie werkt vlot door een samenwerking van hardware en software. Alles wat je van de computer vast kan nemen is hardware. Ook alle bekabeling valt onder de noemer hardware. Een synoniem voor hardware is apparatuur. Software zijn de programma’s en procedures die nodig zijn om een computersysteem of eender welk ander toestel te laten doen wat het moet doen (vb. Google Chrome, Windows, Office 365 …). Een televisietoestel is bijvoorbeeld hardware en het programma dat het toestel doet gehoorzamen aan drukken op de afstandsbediening is software. De DVD-speler en het DVD-schijfje zijn hardware. De muziek die op het schijfje staat is software. De computer en printer zijn hardware. Het tekstverwerkingsprogramma (vb. MS-Word) en het programma dat een tekst naar de printer stuurt, zijn software. Een synoniem voor software is programmatuur. Let op: Om software op een computer te laten werken, heb je steeds een besturingssysteem nodig. Dit stuurt als het ware de andere programma’s aan. Het bekendste voorbeeld van een besturingssysteem is Windows. Daarnaast heb je nog andere besturingssystemen zoals Mac OS, Linux, Android en iOS.

Onder de hardware van een computerconfiguratie vallen de systeemeenheid en de randapparaten. De “doos” waaraan je randapparaten (vb. toetsenbord, …) zijn aangesloten, noemen we de systeemeenheid. Het omvat dé belangrijkste onderdelen die ervoor zorgen dat je computer goed functioneert. Om de computer dingen te laten ‘doen’ of anders gezegd te ‘besturen’, hebben we randapparaten nodig (vb. muis, toetsenbord, printer). Bij het gebruik van een laptop worden de systeemeenheid en bepaalde randapparaten (vb. toetsenbord, mousepad) gecombineerd in één behuizing.

Computers kan je onderverdelen in enkele categorieën:

 

2. Gegevensverwerkend proces

Computerconfiguraties werken volgens een proces met 3 stappen: invoer, verwerking/tijdelijke opslag en uitvoer. Voor de invoer van informatie gebruik je randapparaten zoals het toetsenbord. Jij ‘bestuurt’ op deze manier de computer. Voor de verwerking van informatie is de systeemeenheid verantwoordelijk. De systeemeenheid verwerkt info die ze krijgt via invoerapparaten en slaat deze tijdelijk op. Daarna slaat ze deze op in een extern geheugen (vb. harde schijf) en/of brengt ze dit in een andere vorm over naar uitvoerapparatuur (vb. beeldscherm). Voor de uitvoer gebruik je randapparaten zoals het beeldscherm. Lees onderstaand voorbeeld grondig door en stel vragen aan de leerkracht indien je het niet begrijpt.

Vb. Je gaat naar een toestel om geld uit de muur te halen. Je voert je kaart in (= invoer). Het toestel leest de kaart uit en linkt dit aan jouw rekening (= verwerking) en dit zolang dat je kaart in het toestel zit (= tijdelijke opslag). Je maakt je keuze om geld af te halen door op het scherm te drukken (= invoer). Het toestel verwerkt je keuze (= verwerking). Een onderdeel van het toestel haalt het nodige geld af en plaats het in het bakje (= uitvoer). Je krijgt je kaart terug (= uitvoer).

Vb. Je moet voor een opdarcht voor seminarie een tekst in MS-Word typen. Je hebt reeds een kladversie op papier voorbereid. Met behulp van het toetsenbord en de muis typ je de woorden op de juiste plaats (= invoer). De systeemeenheid verwerkt de informatie die jij invoert (= verwerking/opslag) en laat het resultaat zien op je beeldscherm (= uitvoer).

3. Capaciteit van geheugen

De systeemeenheid van een computerconfiguratie bevat enkele geheugens (vb. RAM-geheugen, extern geheugen, …). Deze geheugens dienen om bestanden (tijdelijk of permanent) op te slaan. Deze bestanden hebben een bepaalde grootte, uitgedrukt in een aantal ‘bytes’. Elk geheugen in de systeemeenheid heeft een ook bepaalde grootte, ook wel de capaciteit van het geheugen genoemd. Omdat de bestanden en de bijbehorende geheugens de laatste decennia steeds groter geworden zijn, dienen we de afgeleide eenheden te gebruiken (megabytes, gigabytes, terabytes).

OPDRACHT 2

Maak de taak rond Windows 10/11 in de bundel thema start. Bij bepaalde opdrachten dien je de leraar aan te spreken voor een controle. Klik hier om de achtergrond te downloaden.

4. Besturingssysteem Windows 10/11

Het meest gebruikte besturingssysteem op moderne desktops en laptops is Windows 10 of Windows 11. Na de installatie of bij het eerste gebruik van je laptop/desktop, kan je heel wat instellingen aanpassen naar jouw persoonlijke voorkeur. Nadien kan je ook op elk moment nog bepaalde zaken aanpassen.

Je gaat naar het venster ‘Windows-instellingen’ door onderstaande stappen te doorlopen:

  • Klik links onderaan op de ‘Start’-tegel (). Er opent zich een venster.

  • Klik daarna op de functie ‘Instellingen’ (). Is het tandwiel niet onmiddellijk zichtbaar? Typ dan ‘Instellingen’ in het zoekvak.

Windows 10

Windows 11

Er zijn een groot aantal instellingen beschikbaar. In deze cursus zullen we ons focussen op enkele categorieën, namelijk Systeem, (Bluetooth en) Apparaten, Netwerk en internet, Persoonlijke instellingen, Tijd en taal, (Privacy en) beveiliging en Bijwerken / Windows Update.

4.1 Systeem

Windows 10

Windows 11

TIPS

  • Beeldscherm: Zet je helderheid niet te hoog, want dit verbruikt veel batterij.
  • Geluid: Hier kan je het volume van je luidsprekers aanpassen en eventuele problemen hieromtrent oplossen. Daarnaast kan je ook een microfoon instellen en testen.

  • Energie en slaapstand / Aan/uit en accu: Zorg ervoor dat je scherm na enkele minuten wordt uitgeschakeld als je de laptop even niet gebruikt. Zorg ervoor dat de laptop na een tijdje in slaapstand overgaat wanneer je deze niet gebruikt. Wanneer je laptop aangesloten is op een stopcontact, dan hoef je dit niet noodzakelijk in te stellen.

    Windows 10

Windows 11

  • Batterij(besparing): Zorg ervoor dat de functie ‘batterijbesparing’ wordt ingeschakeld wanneer je batterij bijna leeg is. Een andere optie is om ervoor te zorgen dat deze functie steeds aanstaat wanneer de laptop werkt op batterijstroom.

    Windows 10

Windows 11

4.2 Netwerk en internet

Via Instellingen => ‘Netwerk en internet’ of op het bureaublad via kan je je aanmelden op een beschikbaar draadloos netwerk (Wi-Fi).

Belangrijk: Vink de optie ‘Automatisch verbinding maken’ aan, zodat je niet steeds terug verbinding moet maken.

Windows 10

Windows 11

Op Ursulinen Mechelen meld je je aan op het netwerk ‘Gasten’. Je krijgt een wachtwoord ter beschikking dat je voor één toestel, namelijk je laptop, kan gebruiken.

4.3 Persoonlijke instellingen

Windows 10

Windows 11

Via de categorie Persoonlijke instellingen kan je onderstaande zaken aanpassen:

  • Achtergrond: Hier kan je kiezen voor een afbeelding, een effen kleur of diavoorstelling. Daarnaast kan je de wijze van vulling aanpassen. Kies een gepaste achtergrond, zeker als je je toestel soms gebruikt voor presentaties of om filmpjes op te nemen.
  • Kleuren: Kies voor het achtergrondmodus ‘donker’. Zo verbruik je minder batterij en zullen je ogen minder snel vermoeid raken. Daarnaast kan je ook nog de in Windows 10 gebruikte kleuren wijzigen.
  • Vergrendelingsscherm: Wanneer je je computer een tijdje niet gebruikt, dan wordt de gebruikersaccount vergrendeld. Hiervoor kan je een gewenste afbeelding of diavoorstelling kiezen. Daarnaast kan de schermbeveiliging ook in werking treden of gaat de computer over naar slaapstand. Hoe lang het duurt vooraleer dit in werking treedt, is aan te passen via de linken ‘instellingen voor schermbeveiliging’ en ‘Instellingen voor time-out van beeldscherm’. Om verder te kunnen werken zal je terug moeten aanmelden.
  • Thema’s: Een thema is een verzameling kleuren waarmee je het uiterlijk van Windows naar je hand kan zetten. Ook geluiden en een Bureaubladachtergrond maken deel uit van het thema.
  • Lettertypen: Hier krijg je een overzicht van de geïnstalleerde lettertypes te zien. Je krijgt ook de mogelijkheid om nieuwe lettertypes te installeren.
  • Startmenu: In dit gedeelte stel je in wat je te zien krijgt wanneer je links onderaan op de ‘Start’-tegel () klikt.

    • Taakbalk: In dit gedeelte kan je heel wat instellingen aanpassen  omtrent de Taakbalk.

4.4 Tijd en taal

Windows 10

Windows 11

Via de categorie Tijd en taal kan je onderstaande zaken aanpassen:

  • Datum en tijd: Dit bevat instellingen voor de tijd, tijdzone en zomer-/wintertijd. Loopt de tijd één of meerdere uren uit de pas, controleer dan of de tijdzone correct is ingesteld. Standaard wordt de systeemklok wekelijks gesynchroniseerd met de actuele tijd, desgewenst kan dat ook handmatig met de knop ‘Nu synchroniseren’. 
  • Land & regio: Hier kan je je land en regio aanpassen. Deze info wordt door Windows en apps gebruikt om heel specifieke informatie aan te bieden.
  • Taal: Hier kan je je Windows-voorkeurstaal (= taal die Windows gebruikt) en voorkeurstalen (= talen die worden gebruikt bij apps als de Windows-voorkeurstaal niet beschikbaar is).

4.5 Bijwerken en beveiliging (Windows 10) - Privacy & beveiliging / Windows Update (Windows 11)

 

  • Windows Update: Dit bevat de instellingen voor het updateproces van Windows en andere door Microsoft uitgegeven software. Updates zijn heel belangrijk voor een goede werking van jouw besturingssysteem. Waarom? Ze voegen nieuwe mogelijkheden toe en maken het systeem veiliger, stabieler en sneller. Dagelijks wordt dan ook op de achtergrond gecontroleerd of er nieuwe (beveiligings)updates beschikbaar zijn zodat deze direct geïnstalleerd kunnen worden. 

Windows 10

Met de knop ‘Naar updates zoeken’ kan het zoeken naar updates ook handmatig worden uitgevoerd.

Bij de installatie van updates moet de computer nogal eens opnieuw worden opgestart. Vind je dat hinderlijk, plan het onderhoud dan op een tijdstip waarop de computer doorgaans niet wordt gebruikt. Via de optie ‘Gebruikstijden wijzigen’ is aan te geven wat de gangbare werktijden zijn, het ingestelde tijdsframe (van maximaal 18 uur) loopt standaard van 8 uur ‘s ochtends tot 5 uur ’s middags. Gebruik je je computer op onregelmatige tijden, activeer dan de optie ‘Gebruikstijden automatisch aanpassen’ voor dit apparaat op basis van activiteit.

Zorgt het installeren van updates voor problemen, gebruik dan de optie Updates 7 dagen onderbreken.

Een overzicht van al de geïnstalleerde updates kan je bekijken via de optie Geschiedenis van updates weergeven.

Windows 11

 Je hebt dezelfde opties ter beschikking als in Windows 10. 

Via ‘Geavanceerde opties‘ krijg je enkele extra mogelijkheden die je al of niet kan aanvinken:

    • Start zo snel mogelijk opnieuw op om het updaten te voltooien en laat het me 15 minuten voor het opnieuw opstarten weten.
    • Updates downloaden via verbindingen met een datalimiet (vb. 4G)
    • Mij waarschuwen als opnieuw opstarten vereist is om een update te voltooien.
    • Optionele (= niet verplichte) updates installeren.
  • Windows-beveiliging: De beveiligingstool Windows-beveiliging is het ingebouwde beveiligingspakket van Windows. Het bevat zeven onderdelen: Virus- en bedreigingsbeveiliging, Accountbeveiliging, Firewall- en netwerkbeveiliging, App- en browserbeheer, Apparaatbeveiliging, Apparaatprestaties en -status en Gezinsopties. Wordt bij een van de onderdelen een uitroepteken weergegeven dan is het verstandig dit te onderzoeken.

    Windows 10:


Windows 11:

4.6 AZERTY <=> QWERTY

In België is het toetsenbord ingesteld volgens het AZERTY-systeem. In vrijwel alle andere landen maakt men echter gebruik van het QWERTY-systeem.

Je kan makkelijk omschakelen door in de taakbalk bij taal de juiste keuze te maken.

  • AZERTY : Nederlands (België) Toetsenbord Belgisch (punt)
  • QWERTY: Toetsenbord Verenigde Staten

Je kan ook gebruik maken van de toetsencombinatie ‘Windows-toets + spatie’. Shift + ALT GR zou ook werken afhankelijk van de versie. CTRL + SHIFT ook.

4.7 Webcam

Indien je laptop een webcam bevat, dan moet je deze toegang geven tot bepaalde programma’s. Dit doe je bij de instellingen via ‘Privacy (en beveiliging)’ en dan ‘Camera’.

Zorg er eerst en vooral voor dat je laptop (apparaat) toegang heeft tot de camera.

Bekijk daarna welke apps toegang hebben tot de camera.

Windows 10:

Windows 11:

5. Surfen op het internet

  • We gebruiken altijd Chrome als browser.
  • Rechts bovenaan op de 3 bolletjes klikken.
  • Instellingen
  • Standaardbrowser: hier kan je je standaardbrowser Chrome instellen en je startpagina ‘Bij opstarten’. Je kan kiezen uit 3 opties.

Favorieten instellen

  • Websites die je vaak gebruikt, kan je bij je Favorieten of als Bookmark zetten.
  • Klik rechtsboven op het sterretje.
  • Bookmark
  • Klaar

Waar vind je deze favorieten, bladwijzers of bookmarks dan?

  • Drie bolletjes
  • Bladwijzers
  • Bookmarkbalk tonen
  • Balk onder je adresbalk.

6. Bronnen

    • https://www.schoonepc.nl/windows10/windows_10_instellingen.html